ائله كي ، حدسيز

حودودسوز

داريخيرام

من سنه زنگ ائديرم.

سن ده يو‌خ دئمه‌يي بيلمه‌دين كي ،‌ هئچ ـ

اينجييُم

بير كره باري.

كوسُم

كوسمه‌ييمدين لذّت آپارام.

اوره‌ييمده كدرينين آغيرليغيني چكم

يونگوللشم.

هه دئدين هميشه ـ

گؤزله‌ييرم گل دئدين ـ

اي قو‌چاق او‌غلان.

قو‌لونو قاتلايان او‌لماسا دا بيل ،

باشلانيشدان ال چكمه‌ين سو‌ن كيمي ـ

سئويرم سني من

او‌ن‌دؤرت ياشيندا او‌غلان ،

 او‌ن‌دؤرت ياشيندا قيزي

سئون كيمي.
 

گؤنده ر     بؤلوم لر:

تاريخين شعر يازديغيم كاغيذيدا قئيد ائله‌مه‌سم ده، شعر آذربايجانين اؤلمز

شاعيري«ممد آراز»‌ين حياتدان كؤچدويو گون يازيليب. ائله بونا گؤره ده بو

شعر او‌ْنون شرفلي خاطيره‌سينه اتحاف او‌ْلونور. آللاه او‌ْنا رحمت ائيله‌سين.

 

او‌ْخودو،

او‌ْخودو،

كيتاب او‌ْخودو.

كيتاب‌دان غريبه بير لذّت آلدي،

او‌ْ لذّت كي،

نه يئمك‌ده،

نه گئيمك‌ده،

نه ده بؤيوكلوك ائله‌مك‌ده، وار ايدي.

نهايت بير او‌ْتاق دوشدو پاي‌ينا.

بير ماسالي،

بير استوللو،

كاغيذ ـ قلملي او‌ْتاق،

او‌ْ بير دؤولت او‌ْلدو آرتيق.

قالالي، ـ

يئنيلمز دؤولت.

ناحاق هر نه ايسه اوْنوتدو،

آتدي،

اوْمودلا،

گئجه ـ گوندوز ياراتدي.

سئودييي اوْنوتدو،

سئودييي آلداتدي،

سئودييي آتدي.

او‌ْ اينجيدي،

اَلي اَسدي.

لپه ـ لپه،

دالغا ـ دالغا،

او‌ْ اؤلمه‌دي، ـ

او‌ْ ياراتدي.

جمع ائيله‌دي، بير دونياني بير ذر‌ّه‌نين ايشيغينا،

اوزَرريك‌تك تلاطوملي بير دونياني.

فغان،

سس ـ كويله اوزبه‌اوز،

كيمي دئدي: ـ وار حد‌ّينه هله بير آز،

كيمي دئدي: ـ باشي كسيلمه‌لي آرتيق، ـ

خو‌ْل ـ‌ بوْداغي يامان آرتيب.

نهايت بير هاراي گلدي؛

«غم ائيله‌مه ممد آراز».

او‌ْ اوْتاندي،

او‌ْ چُكيندي.

او‌ْ حاقلا، ناحاق‌ّ او‌ْينوندا،

او‌ْ قالدي قوْلاق قو‌ْينوندا.

او‌ْ ائشيتدي،

او‌ْ دينمه‌دي،

او‌ْ «لال» او‌ْلدو.

او‌ْ دينه بيلن،

دينمك ايسته‌مه‌ين،

بير لال او‌ْلدو.

او‌ْنون بوتون حياتي بير آمال او‌ْلدو.

«آذربايجان دونيام منيم».

او‌ْ اؤلمه‌دي،

او‌ْ داها دا يوكسكلري جاينلاقلاييب

او‌ْ بو‌ْي آتدي.

او‌ْ دوْرمادي،

او‌ْ ياراتدي.

داغلار او‌ْينار يئري او‌ْلدو.

هر داغ بير يو‌ْلداشي او‌ْلدو.

زيروه، زيروه‌يه قارشي،

داغ داغلا ياناشي دوْردو.

دو‌ْغدو لازيملي كؤرپه‌ني ايكي‌ليك،

گؤستردي اؤزونو مغرور يئكه‌ليك.

او‌ْ ايندي بير آواز ايدي،

او‌ْ ايندي بير سؤز ايدي.

او‌ْ دو‌ْغرودان دا ايندي بير

دوْرماز،

آخار،

آراز ايدي.

او‌ْ دؤزولمز غمه دؤزدو،

او‌ْ اؤلمه‌دي.

هارداسا بير عؤمورلوك دو‌ْست اينجيدي، ـ

زحمتي اؤلچويه سيغمايان بير دو‌ْست، ـ

كووره‌لدي بير آز،

دؤزمه‌دي آراز!

دايانيب،

دوْردو آراز،

اؤلدو آراز.

هارداسا آورو‌ْپادا بير كؤرپه او‌ْلدو، ـ

گله‌جه‌يين فيلو‌ْسوفو،

كيتابيني قاباقجادان پو‌ْچتا سيفاريش وئرين!

گؤنده ر     بؤلوم لر:

:: شهرام گلكار
   
  قارا بيزيم گئجه­ميز،

  قارا بيزيمگونوموز.

  آغ، حؤكمودارلارسارايي

  قارا بيزيمنونوموز.
 
  قيزيلي يادلاريادي

  قارا بيزيمقونشوموز.

  ياشيل هر كيمينياشيدي

  قارا بيزيم تاي-توشوموز.

  گوموشو پول وئرمه­ييميز

  قارا بيزيمآلماغيميز.

  گؤم- گؤي ذيلت­لريميز

  قارا بيزيمحاليميز.

  قاراآسفالتلاريميز

  قاراخيابانيميز.

  توتقونبنيزلريميز

  ماويدنيزلريميز

  قارا بيزيمقانيميز.

  قارا بيزيمايزيميز

  قارا بيزيمگؤزوموز

  قاپ- قارادير هريانيميز.

  سارياوتاقلاريميز

  بومبوزدور چؤلقاپيميز.

  قارا جانلار جيه­يري

  قاراقيسمتيميزدير

  قارا شرلر پالتاري

  قاراوحدتيميزدير.

  قارا يالانديللرين

  بورنونون آلتدابوغدور.

  قارا ديوارآشانين

  اوزونده شوهساققال.

  قارا شكلي رمكه­دن

  آسيلانينصيفتي.
 
  قارا اوزرينده شعريازديغيم صفحه
 
  قارا رئستوران،قفه.

  قارا تانريپاييميز،

  قارا آديميز،شؤهرتيميز

  قارا بيزيممعبديميز،

  قارا بياض قاراوستونده ايزيميز.

  ياراميز قورودوقجاقارالير.

  اؤلونجهقارداشيميز،-

  اؤلدوك كي، باشداشيميزدير؛

  او بيزيمكيمليييميزدير
 



گؤنده ر     بؤلوم لر:

Şıx dövlət

Şəhram Qolkar

Uşaq çağlarim idı. Həsi-hüsü bilmirdim. Yumurtadan çıxmış cücələr kimi, dükanlara girirdim, dövlətdən dad edirdilər! taksilərə minirdim, dövlətdən dad edirdilər! aralıqda bekarlar da, dövlətdən dad edirdilər! dilənçilər də, dövləti qınayırdı!

-Dövlət niyə laqeyddi?!- deyirdilər.

Kimi işsizlikdən, kimi aclıqdan, kimi dilsiz, kimi dinsizlikdən şikayət edirdi.

O vaxt hərdən bir, yaz-yay fəslində, evdə cullab curlayıb, xiyabanda satırdım, Evə kömək olurdu.

Cullab rəngini bir gün hər dükandan soruşdum,- yox,-dedilər, tapılmadı.

-harda olar?- soruşdum!

-"şıx dövlət" ədviyə satır, onda olar.- Dedilər.

Ürəkdən bir ah çəkib- nə gözəl təsadüf!- dedim. Cullab rəngini alacağam bir yana, ən önəmlisi, dövləti də görə bilmək imkanım olacaq. Adresi soruşub, dükanı tapdım.

Balaca daxmanın çölündə durub, baxdım dövlətə; başında yün papaq, çəlimsiz qoca, pırpızaqlı qaşlarının altından, zəhimli gözləri ilə, doruxdu mənə! çəlimsiz qoca, qaranlıq daxmada, qoltuqlu bir skamiyada oturmuşdu.

Qalxmağa hövsələsi olmayan dövlət, soruşdu-nədi?!

Dedim:- rəng var?

Gözlərini bərəldib elə üstümə cumdu, tüdabana-deyib, arxama baxmadan evimizə qədər qaçdım…

Onun niyə belə etdiyini anlamıramkı, anlamıram…! Hər nə isə keçdim cullabın da, rəngin də xeyrindən! öz ürəyimdə-dedim.

-allah dövləti də kəssin, şıxlısın da şıxsızın da…

 

گؤنده ر     بؤلوم لر:

 

نائيليت كشف او‌ْلونموش تزه كلمه دئييل بيزه،

تاريخين هر ورقينده قازانجيميز او‌ْلوب آمما،

تيكه ـ تيكه،

قيرام ـ قيرام.

بؤيوك آتديم آتيلسا دا

او‌ْندان بؤيوك سهوي او‌ْلوب.

زامان ـ زامان دوروب، دُبريليش‌دن

زيروه مكانلاري اوْنوتموشوق بيز.

آلچاق هدفلره توْش او‌ْلا ـ او‌ْلا،

يوْخاري‌يا باخماق تربيتيني

چو‌ْخدان‌دير هئچ يئره ترك ائتميشيك بيز.

گلين بوْراخايين تيكه چؤره‌يي

دامجي ـ دامجي سو ايچمه‌يي بو‌ْشلاياق.

گلين بؤيوده‌يين بالا اوره‌يي

قو‌ْرخاقليغا تپيك آتيب، داشلاياق.

اوْنوتماياق، باشيميزا گله‌ني

گؤزدن كئچيردك هر گئديب ـ گله‌ني.

دايان هله، ـ

گؤزله‌گيلن دئيه‌يي

نفتي تؤكوب اوز ـ گؤزونو او‌ْدلاياق.

غلبه سؤزسوز كي، گله‌جك بير گون،

بو بيزلنده، بو بيزسيز ده او‌ْلاجاق.

گلين قو‌ْيمايين بوندان دا آرتيق

ياغيش غملي بوْلود قارنينا دو‌ْلسون.

كئچه‌يين وارـ يو‌ْخوموز هر نه وارسا

قو‌ْي بو شرف تمامن بيزيم او‌ْلسون.

 

دايانا ـ دايانا محو او‌ْلماديق بيز،

حركت ائيله‌سك دريالار توْتوب

عْمـّانلار قوْجاقلار،

ياشادار بيزي.

اَييله ـ اَييله قيريلماديق بيز

ديك دوْرساق،

داغ دينيب،

يوكسه‌در بيزي.

دئ  نه اوْمور آخي، طبيعت بيزدن،

تمنّاسيز لُطفي سمادان بؤيوك،

آقالار حؤكموندن اسكيك دئييل‌دير.

آزادليق هر كسين وارليق حاقّي‌دير،

ائه او‌ْن‌سوز انسان كو‌ْر اسير،

پُلتك وئييل‌دير.

 

پارساباد

25/3/1380

گؤنده ر     بؤلوم لر:

Japon kartonları kimin

Gözü iri.

Ay tək aydın

Ay tək arı.

Üzün ağlığın timsalı

Ağardan keremdən bəyaz.

Ağlığın üstələr qarı!

Ağlıq hər şey deyildir ki,

Çoxluğu korluq yaradır

 amma səndə Çox dəyil ki

Kor edəsi.

Nəinki kor;

Səndə hətta bir inənin ucu qədər

inciyəsi,

ağrıyası,

çəkinəsi bir şey yoxdur.

Sən saf, duru

Sən röyamın ruhu,dürü

Yatmaq mümkün deyil səni düşünmədən

Sən səmimi pinokyomsan.

“Hamı kimin hamı deyəni deməyən”

-Bu çox önəmlidir,çox-

Xusüsilə mənim üçün.

Üç-dörd çubuq.

Beş-altı mıx

Pinokyosan.

Bu dünyanin nəyi var kı

Bir səni çıx

Pinokyosan.

əzələn yox,gücün yoxdur

Sırtılmayan qucun yoxdur

3 Batman yağ,piyin yoxdur

ətin yoxdur,otun yoxdur

Adi bir insana lazim

Heç bir nəsnə səndə yoxdur

Pinokyosan.

Davranışın ilahəsi-

insan kimi, adam kimi

Dolanışıq bayanduru-

Dəbərişin xilasəsi-

insan kimi, adam kimi

Pinokyosan.

Səsin-sehirli sis kimin-

Aldı bütün civarımı.

iri gözün arıtladı

Tanışımı, kənarımı.

Sən heç yalan-palan bilməz

Burunu yox pinokyomsan.

Xəfif incitim anlamaz

Qarını yox pinokyomsan.

Pinokyomsan naz çiçayim

Pinokyo.

گؤنده ر     بؤلوم لر:

آردینی اوخو
گؤنده ر     بؤلوم لر: